„Mamy tylko jedną Ziemię, a jej przyszłość zależy od każdego na pozór niewielkiego ludzkiego działania, zależy od każdego z Nas”
Florian Plit
Sprzątanie świata to międzynarodowa kampania, odbywająca się na całym świecie w trzeci weekend września. Jej celem jest promowanie zachowań proekologicznych, edukacja dotycząca odpadów i wspieranie działań, które mogą zmniejszyć nasz negatywny wpływ na środowisko.
Najważniejszymi celami akcji są:
- zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat poszanowania środowiska,
- podejmowanie działań związanych z ograniczeniem powstawania odpadów, selektywną zbiórką i recyklingiem.
Pierwsza Akcja Sprzątania świata w Polsce odbyła się w 1994 roku.
Sprzątanie świata wywodzi się z Australii. Akcja została zapoczątkowana w 1989 roku przez biznesmena i żeglarza - Iana Kiernana. W wydarzeniu tym wzięło udział ponad 40 tysięcy mieszkańców Sydney, którzy postanowili posprzątać tamtejszy port.
Przeciętny Europejczyk "produkuje" około 500 kg odpadów rocznie.
Polska znajduje się w czołówce krajów europejskich, które wytwarzają najmniej odpadów komunalnych.
Przeciętny Polak produkuje ich ok. 350 kg rocznie, gdzie statystyczny Duńczyk wytwarza ich ponad 800 kg.
Gdy jednak weźmiemy pod uwagę wszystkich Polaków, to okaże się, że produkujemy aż 13 mln ton śmieci rocznie!
Co roku Akcja Sprzątania świata odbywa się pod innym hasłem.
2011 - Lasy to życie - chrońmy je.
2012 - Kocham, lubię, szanuję... nie śmiecę.
2013 - Odkrywamy czystą Polskę.
2014 - Turysto! Szanuj środowisko.
2015 - Podaj dalej... drugie życie odpadów.
2017 - Nie ma śmieci - są surowce.
2018 - Akcja - segregacja. 2 x więcej, 2 x czyściej.
2019 - Nie śmiecimy - sprzątamy - zmieniamy!
2020 - Plastik? Rezygnuję. Redukuję.
2021 - Myślę, więc nie śmiecę.
2022 - Wszystkie śmieci nasze są!
Motyw przewodni obchodów Sprzątania Świata w 2023 roku brzmi: „Sprzątanie świata łączy ludzi”.
Motyw przewodni jest w Polsce ustalany corocznie przez fundację Nasza Ziemia - organizację pozarządową, specjalizującą się w edukacji ekologicznej i obywatelskiej.
W 2023 organizatorzy szczególnie zwracają uwagę na problem niedopałków papierosów i kapsli. Najczęściej wyrzucanym odpadem nie są butelki, reklamówki ani papier - lecz niedopałki papierosów. Szacuje się, że ponad 4,5 biliona „petów” zanieczyszcza naszą planetę. Wiele osób mylnie uważa, że niedopałki są zrobione z papieru - składają się one w większości z plastiku (octanu celulozy)!
Według badań z 2020 roku, 75% palaczy przyznało się do wyrzucania niedopałków nie do śmietników, lecz na ziemię!
Niedopałki papierosów są szkodliwe dla naszej planety z wielu powodów - głównym jest ich skład. Oprócz dużej ilości plastiku „pety” zawierają także substancje toksyczne, które potrafią zanieczyścić glebę i wodę. W wodzie rozkładają się także na niebezpieczny mikroplastik. Plastik, który nie trafi do odpowiedniego pojemnika, jest niebezpieczny zarówno dla naszej planety, jak i dla zwierząt - szczególnie tych morskich. W żołądkach wielu martwych zwierząt coraz częściej znajdowany jest plastik!
Większość́ wytwarzanego plastiku na świecie jest przeznaczona do produkcji opakowań. Co roku powstaje 330 miliardów ton plastiku - to więcej niż ważą wszyscy ludzie żyjący na Ziemi. Na rynku pojawia się jednak coraz więcej opakowań wielorazowych, wypierających odpowiedniki jednorazowego użytku.
Wiele odpadów w środowisku rozkłada się wiele lat, zagrażając tym samym przyrodzie, np.:
Plastik- 100- 1000 lat
Puszka- 200 lat
Opona – 300- 500 lat
Butelka szklana 4000 lat
Co zrobić, aby śmieci było mniej?
1. Unikaj reklamówek jednorazowych.
2. Wybieraj torby wielorazowego użytku.
3. Kupuj tylko to, czego potrzebujesz.
4. Nie śmieć.
5. Segreguj odpady.
6. Noś własne pojemniki na zakupy.
szkolny koordynator akcji: Monika Kornacka
